ISOPODA
Isopoda ประกอบด้วยสมาชิกประมาณ
4,000 ชนิดไอโซพอดเป็นครัสตาเซียนที่ส่วนใหญ่พบบนบกที่อาศัยอยู่ในน้ำมีอยู่น้อย
และมักพบในทะเลมากกว่าน้ำจืด ลำตัวมีรูปร่างลักษณะแตกต่างกันมากมาย
คุณลักษณะเฉพาะของไอโซพอด คือ มีเหงือกที่ท้องของลำตัว และ coxae มีลักษณะ
ต่างจากครัสตาเซียนกลุ่มอื่นลักษณะทั่วไป
(General features)
ลำตัวแบนจากบนลงล่าง (depressed) แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ หัว (head)
อก (thorax) และท้อง (abdomen) หัวมีลักษณะคล้ายโล่ ขอบปล้องอกและปล้องท้องยาวออกไปที่ข้างตัว
ตัวไม่มีเปลือก (carapace) คลุม ปล้องอกปล้องที่ 1-2 อาจเชื่อมกับหัว
ปล้องท้องอาจแยกกันเห็นได้ชัดเจนหรืออาจเชื่อมกัน ปล้องท้องปล้องสุดท้ายมักเชื่อมกับ
telson (โดยเฉพาะใน Suborder Asellata ซึ่งเป็นไอโซพอดน้ำจืด) ทำให้เกิดเป็นแผ่นขนาดใหญ่
1 แผ่นที่ท้อง ความกว้างของส่วนอกและส่วนท้องของไอโซพอดเท่ากัน จึงแยกส่วน
2 ส่วนนี้ออกจากกันได้ยาก ไอโซพอดที่อยู่ในทะเลส่วนใหญ่ อยู่ใน Suborder
Antheridea มีลำตัวยาวคล้ายทรงกระบอก และบางชนิดมีลำตัวแบนข้าง เช่น
Phreatoicus หนวดคู่ที่ 1 (antennule) สั้นเป็นแบบ uniramous ถ้าเป็นหนวดของไอโซพอดบก
หนวดคู่นี้จะเล็ก หนวดคู่ที่ 2 (antennae) ยาวไม่มี exopod ตามี 1
คู่แบบตาประกอบ (compound eye) และไม่มีก้านตาขาอกคู่ที่ 1 เปลี่ยนรูปเป็น
maxillipeds ส่วนขาอกคู่อื่นจะพัฒนารูปร่างไปเพื่อให้เหมาะแก่การคืบคลานบนพื้น
ขาอกทุกคู่เป็นแบบ uniramous และ coxopodite กว้างและพัฒนาเป็น coxal
plate ซึ่งอาจเชื่อมกับ tergum และ sternum ของลำตัว ขาที่ท้อง (pleopods)
จะพัฒนาไปเพื่อทำหน้าที่แลกเปลี่ยนแก๊ส ปล้องท้อง (uropods) มักแบนและมีรูปร่างคล้ายพัดหรือ
styliform
1. เป็น crustaceans ที่อาศัยในทะเล,
น้ำจืด, บนบกหรือเป็นพาราสิต (parasites)
2. ร่างกายแบนแบบบนลงล่าง (dorso-ventrally flattened)
3. ไม่มี carapace
4. ตาเป็นแบบ sessile
5. ท้องมักมีขนาดสั้น
Examples :
1. Oniscus asellus. European pill bug
2. Bopyrus parasitic isopod
3. Ligia (Lygia) Terrestrial isopod
4. Asellus Freshwater isopod
|